آموزش نصب کابل فیبر نوری در زیرزمین با رعایت اصول فنی و ایمنی
نصب کابل فیبر نوری در زیرزمین یکی از مهم‌ترین مراحل در راه‌اندازی شبکه‌های ارتباطی پایدار و پرسرعت است. اگرچه این کابل‌ها برای تحمل شرایط محیطی طراحی شده‌اند، اما عدم رعایت استانداردها و اصول نصب می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی آن‌ها شود و در درازمدت عملکرد شبکه را مختل کند. در این مقاله، با روش‌های صحیح نصب کابل فیبر نوری در زیرزمین، از آماده‌سازی مسیر تا بازرسی نهایی، به‌صورت گام‌به‌گام آشنا می‌شویم.
آشنایی با روش‌های نصب کابل فیبر نوری در زیرزمین
دو روش اصلی برای نصب کابل فیبر نوری در زیرزمین وجود دارد: دفن مستقیم کابل در خاک و نصب کابل داخل لوله‌های محافظ مدفون‌شده. در روش دفن مستقیم، کابل‌ها مستقیماً در خاک قرار می‌گیرند و معمولاً از کابل‌هایی استفاده می‌شود که دارای زره فلزی هستند تا در برابر فشار و ضربه مقاومت بیشتری داشته باشند. این روش سریع و نسبتاً کم‌هزینه است، اما امکان تغییر مسیر یا افزودن کابل جدید را در آینده محدود می‌کند.
روش دوم، نصب کابل درون داکت یا لوله‌های زیرزمینی است که امروزه رایج‌تر است. این روش علاوه بر حفاظت بیشتر در برابر عوامل محیطی، امکان تعمیر، ارتقاء یا توسعه شبکه را بدون نیاز به حفاری مجدد فراهم می‌کند. همچنین، در این روش می‌توان از کابل‌هایی استفاده کرد که فاقد زره هستند و وزن کمتری دارند، که نصب آن‌ها ساده‌تر خواهد بود.
مراحل آماده‌سازی پیش از نصب کابل
پیش از شروع عملیات نصب کابل، باید چند مرحله‌ی آماده‌سازی اساسی انجام شود تا از بروز مشکلات فنی و ایمنی جلوگیری شود. اولین اقدام، دریافت مجوزهای لازم برای عبور از مسیرهای مشخص‌شده است. این مجوزها معمولاً شامل اجازه عبور از زمین‌های عمومی یا خصوصی، خیابان‌ها یا مسیرهای دارای تأسیسات زیرزمینی است.
پس از آن، باید با دقت محل دقیق تأسیسات زیرزمینی موجود مانند کابل‌های برق، خطوط لوله گاز، آب یا مخابرات شناسایی شوند. انجام بررسی‌های خاک‌شناسی نیز ضروری است تا عمق مناسب حفاری، نوع کابل مورد نیاز و تجهیزات لازم برای عملیات مشخص شود.
رعایت نکات ایمنی حین کار با کابل فیبر نوری
در کنار آماده‌سازی‌های اولیه، رعایت برخی نکات ایمنی در حین نصب کابل اهمیت بسیار زیادی دارد. این نکات شامل موارد زیر هستند:
هیچ‌گاه نیروی کششی وارد بر کابل از حد مجاز تعیین‌شده توسط سازنده بیشتر نباشد.
از خم‌کردن بیش از اندازه کابل و پایین‌تر از شعاع خمش مجاز خودداری شود.
هرگز از مواد روان‌کننده‌ی نفتی یا شوینده‌ها برای کاهش اصطکاک کابل استفاده نشود.
کابل را در زمان ذخیره‌سازی یا جابجایی به‌صورت ایستاده روی سطح زمین قرار ندهید تا از درهم‌پیچیدگی جلوگیری شود.
رعایت این اصول ساده، مانع از بروز آسیب‌های پنهان به کابل می‌شود؛ آسیب‌هایی که ممکن است در زمان نصب نمایان نشوند اما بعدها باعث کاهش کیفیت انتقال داده شوند.
آماده‌سازی مسیر و داکت‌ها پیش از نصب کابل
برای نصب صحیح کابل در داکت‌های زیرزمینی، ابتدا باید داکت مناسب از بین چند مسیر شناسایی‌شده انتخاب شود. پس از انتخاب مسیر، داکت باید به‌درستی مهار شود تا در زمان کشیدن کابل حرکت نکند. اگر داکت‌های اضافی در مسیر وجود دارد، باید سر آن‌ها بسته شود تا در روند نصب اختلال ایجاد نکنند.
در ادامه، حوضچه‌های دسترسی بین مسیر (مان‌هول‌ها) باید آماده شوند. این آماده‌سازی شامل بازکردن داکت‌ها، خارج‌کردن اضافات، استفاده از روان‌کننده مخصوص کابل، آماده‌سازی طناب کشش و اتصال مجدد داکت‌ها به‌منظور ایجاد یک مسیر پیوسته است. میزان روان‌کننده‌ی مصرفی بسته به فاصله مان‌هول‌ها، جنس داکت و نوع کابل متغیر است.
تجهیز مکان‌های ورودی و خروجی کابل
برای انجام عملیات کشیدن کابل، ابتدا تجهیزات کششی مانند وینچ یا قرقره در مان‌هول خروجی قرار داده می‌شود. این تجهیزات باید دارای سیستم کنترل کشش باشند و مطابق با توصیه‌های سازنده استفاده شوند. حداکثر نیروی کششی مجاز برای کابل معمولاً حدود ۲۷۰ کیلوگرم (۶۰۰ پوند) است و نباید از این مقدار فراتر رفت.
در مان‌هول ورودی نیز، راهنماهای ورودی مناسب باید نصب شود تا کابل و طناب کششی به‌صورت مستقیم وارد داکت شوند. در مان‌هول‌های میانی، در صورت وجود، باید مشکلات احتمالی شناسایی‌شده در بررسی اولیه برطرف شده باشد.
نحوه صحیح کشیدن کابل در مسیر
برای آغاز عملیات، قرقره‌ی کابل در نزدیکی مان‌هول ورودی قرار داده می‌شود به‌گونه‌ای که کابل به‌صورت دستی وارد مان‌هول شود. این کار باعث کاهش نیروی اولیه کشش و جلوگیری از آسیب به کابل می‌شود. کابل به طناب کشش متصل می‌شود و یک رابط گردان (Swivel Connector) بین آن‌ها نصب می‌شود تا مانع پیچ‌خوردگی کابل شود.
پیش از آغاز کشیدن کابل، روان‌کننده‌ی مناسب باید به‌صورت یکنواخت به طول مسیر داکت اعمال شود. روش اجرای روان‌کننده بسته به نوع کابل و دستورالعمل شرکت اجراکننده متفاوت خواهد بود. همچنین، ارتباط صوتی بین من هول های ابتدا، انتها و میانی باید برقرار باشد تا هماهنگی لازم میان تیم‌های اجرایی ایجاد شود.
عملیات کشیدن کابل باید با سرعت پایین آغاز شود. هم‌زمان، قرقره‌ی کابل نیز با دست چرخانده شود تا تنش اولیه کاهش یابد. پس از ورود کابل به داکت، سرعت کشیدن می‌تواند به‌تدریج افزایش یابد. سرعت مناسب برای این کار معمولاً حدود ۳۰ متر در دقیقه است.
تکنسین مستقر در مان‌هول خروجی باید کنترل کامل بر روند کشیدن کابل داشته باشد و در جریان عبور کابل از هر مان‌هول میانی قرار گیرد. کشیدن یکنواخت و بدون توقف بهترین روش برای انجام این کار است و از ایجاد تنش‌های ناگهانی و آسیب به کابل جلوگیری می‌کند.
اقدامات پایانی پس از ورود کابل به مان‌هول نهایی
پس از آنکه سر کابل به مان‌هول نهایی رسید، می‌توان آن را با عبور از قرقره یا بلوک مخصوصی که شعاع خمش مجاز کابل را رعایت می‌کند، هدایت کرد. هرگز نباید کابل را به‌صورت دستی کشیده یا برای رسیدن به طول نهایی آن را "حرکت جزئی" داد؛ چراکه این کار می‌تواند باعث واردشدن فشار ناگهانی به بخش انتهایی کابل شود و آن را دچار آسیب کند.
بررسی و بازرسی نهایی پس از نصب کابل
پس از اتمام عملیات نصب، بررسی نهایی مسیر از ابتدا تا انتها توسط تیم فنی ضروری است. این بررسی باید شامل موارد زیر باشد:
اطمینان از بازسازی کامل محل حفاری‌شده و پاک‌سازی خاک‌برداری‌ها
نصب علائم هشدار دائمی در مجاورت محل کابل‌کشی
بررسی مسیرهایی که با روش حفاری افقی یا عبور از زیر جاده انجام شده‌اند
جمع‌آوری زباله‌ها و تجهیزات باقی‌مانده از محل پروژه
تطابق اجرای پروژه با نقشه‌ها و مشخصات فنی
انجام این بازرسی نهایی به جلوگیری از بروز مشکلات در آینده کمک کرده و تأیید نهایی برای بهره‌برداری از شبکه محسوب می‌شود.
نصب کابل فیبر نوری در زیرزمین، پیچیده‌ترین مرحله در چرخه عمر کابل به شمار می‌رود؛ چراکه بیشترین فشارهای فیزیکی در همین مرحله به کابل وارد می‌شود. حتی متخصص‌ترین تیم‌های نصب نیز ممکن است با چالش‌هایی در طول کار روبه‌رو شوند. با این حال، اگر اصول فنی و نکات ایمنی به‌درستی رعایت شوند، احتمال آسیب به کابل به حداقل می‌رسد و می‌توان اطمینان داشت که عملکرد کابل در طول عمر طراحی‌شده‌اش بدون مشکل خواهد بود.
توجه به جزئیات، استفاده از تجهیزات مناسب و همکاری هماهنگ میان اعضای تیم، عواملی هستند که نقش کلیدی در موفقیت عملیات نصب دارند. پس اگر مسئول اجرای چنین پروژه‌ای هستید، هیچ مرحله‌ای را دست‌کم نگیرید؛ زیرا عملکرد بلندمدت شبکه وابسته به دقت شما در همین مراحل اولیه خواهد بود.
دیدگاه خود را بنویسید